Aforizma të eruditëve grekë dhe romakë: Për bukurinë. |
Bukuria është dhuratë e Zotit. Aristoteli
*
Bukuria individuale i hap rrugën njeriut, më tepër sesa një rekomandim.
Aristoteli
*
Sigurisht që bukuria është një dhuratë e mirë e Zotit, por duket se vetë Zoti mendoi se kjo, bukuria pra, nuk është ndonjë e mirë e madhe, përderisa ai e dha atë edhe tek njerëz të liq.
Shën Agustini
*
Në çastin që një vajzë fillon e nuk ka më ndrojtje dhe nuk skuqet më, atëhere ajo ka humbur pjesën më tërheqëse dhe më fuqiplotë të bukurisë së vet.
Grigori i 1-rë, shek 6-të
*
Të lutem o Zot, më bëj të bukur përbrenda.
Sokrati
*
Bukuria e stilit, e harmonisë, e hijeshisë dhe e një ritmi të mirë, varen nga thjeshtësia.
Platoni
*
Njësoj si mund të gabojë një mëndje kur ajo gjykon nën veprimin e pijes së verës, ose një sy, kur ai sheh në errësirë, ashtu mund të gabojë edhe një shpirt, kur ai është i dehur prej një bukurie.
Ovidi
*
Njoh dikë që kur pa një grua me një bukuri goditse, ju lut Krijuesit për të. Duket pra se pamja e saj e ndriçoi atë burrë, që t'i drejtohej Zotit me përdëllim.
Shën Joan Klimakus, shek. 7-të
*
Ç'ka është e bukur është e mirë dhe, kush është i mirë, shpejt do të konsiderohet edhe si i bukur.
Safo
*
Asgjë e bukur nuk është e bukur, po qe se shikohet nga të gjitha këndvështrimet. Horaci
*
Kur në mesnatë kandili shuhet, të gjitha gratë, kanë një bukuri që s’thuhet.
Plutarku
|
Përveç disa fotografive, nga të paktat kujtime të nënës që më kanë mbetur, janë disa shënime llogarie të shkrojtura duket rastësisht, pas përmbajtjes së lëndës, në fund, tek libri i Sergej Eseninit, Lirika, botuar në vitin 1961. Nuk e di por, ndonëse qysh në fëmijëri librat i kam dashur, i kam mbajtur pastër, nuk i kam përthyer, madje edhe sot ndoshta mund të jem ndër të vetmit që një libër të porsablerë e mbështjell, ky libër i Eseninit, ku në të janë edhe këto shënime të nënës, më sjell një ngazëllim të veçantë.
Besoj se kur nëna i shkruajti ato shënime llogarie në fund të atij libri, ka qënë një çast kur ajo duhet të ketë patur nevojë për diçka ku të shkruajë dhe në ngutje e sipër, e pat gjetur atë për kollaj dhe kështu bëri në të llogaritë e veta, të shpenzimeve familjare të atyre ditëve tepër të largëta, kur unë isha i ri dhe ndiqja ende gjimanzin. Ja pra një rast kur, shpërdorimi i librit ndodh që të jetë tepër i dashur.
Unë e kam të qartë pse ai libër i Eseninit u gjend për kollaj.
Ishte një periudhë kur ky poet tek ne lexohej shumë prej të gjithëve, veçanërisht prej studentëve dhe gjimnazistëve, madje në shtëpinë tonë këtë libër e gjeje gjithmonë mbi tryezë, në dritare, pranë radios, kudo. E lexonim, e lexonim, e rilexonim dhe nuk i ngopeshim dot, “këngëtarit çapkën me zë kumbonjës të Rusisë”, të ruskave të bukura, të Tanushës, të bjeroskave, të dëborës, të netëve hënore, të perëndimit ngjyrë alle që fshin gishtat në pëlhurën mavi, të karrocës dhe sajës me zilka, etj, etj. Nënës time i pëlqente jashtëzakonisht poezia, “Letër Nënës” të cilën ja lexoja madje edhe ja recitoja gjithë pasion, “Gjallë je ti moj nënoçka ime, gjallë jam dhe unë të përshëndes,”…, ajo e dëgjonte gjithë qejf dhe një pjesë të vargjeve që i pat fiksuar, i recitonim pastaj edhe të dy ...
Esenini ka qënë dhe është i dashur, veçanërisht për brezin që rininë e kaloi në vitet ’60, 70’, mbasi ai hyri tek ne prej studentëve që u kthyen në atë kohë nga Bashkimi Sovjetik, të cilët e sollën atë, të freskët së bashku me freskinë e tyre, e sollën të gjallë, të bukur ashtu siç ish, prej Rusie. Libri, Lirikat e Eseninit, është përkthyer prej penave më të mira, të përkthimit që kish në atë kohë vendi tonë për gjuhën ruse dhe një prej tyre, me përkthime tepër të ëmbla, në këtë vëllimth, ishte edhe Vangjush Ziko, mësuesi im i letërsisë.
Në Korçë Esenini është Â kënduar me kitarë, serenatave të dikurshme, nëpër rrugë, në mbledhka, me gotat përpara dhe gjithë pasion, nga lloj - lloj zërash, të të rinjve të asaj kohe, djemve dhe vajzave, gjimanzistëve, studentëve, prej të gjithëve.
Kush nuk i di këto vargje?
Ç’mi përdredh ti buzët nazemadhe – moj?
Kam një vajzë tjetër, ty s’të dashuroj.
Ti e di se jemi larg, mjaft larg të dy …
Mos u tremb … S’të pashë … s’vij këndej për ty.
Të shkoj pranë … por zëmra asnjë tel s’më lot,
Vetëm nga dritarja syt’ t’i hodha kot...
E pra këto vragje janë të Eseninit me përkthim të Agim Shehut.
Të tjera vargje të Eseninit të kënduara në Korçë me kitarë janë edhe këto si:
 “Mbrëmje të kaltra, mbrëmje hënore!/ Ç’isha i bukur në moshën rinore.”, etj, ose
 “Ej, këndo karrocier kësaj nate,/ A t’ja them un’ një kënge t’ja zë/ Për dy sy të një vajze dinake,/ Për gazmoren rini që më le.”, etj.
Â
Çudi!
Esenini kish magjinë që nuk mund të kapej dot prej diktaturës. Duket se i përngjante atij shpirti të etertë, që gjendej kudo, ishte i rrjedhshëm, i depërtueshëm ndaj çdo hermeticiteti.
Ilia V. BallauriÂ
Â
Share |
Copyright © 2011 Ilia V. Ballauri
All Rights Reserved.