• Home
  • Bota Korcare
  • Korca Encyclopedica
  • Mozaik - Te ndryshme
  • OpenPedica
Arkiva Pedica
  • Korça Encyclopedica Nr.1
  • Korça Encyclopedica Nr.2
  • Korça Encyclopedica Nr.3
  • Korça Encyclopedica Nr.4
  • Korça Encyclopedica Nr.5
  • Korça Encyclopedica Nr.6
MZ - Aforizmë: Nektar Tërpo - Voskopojari

Vjedhës është edhe ai, që gjykon pa të drejtë, falë dhuratave që merr.

Pedica Tree
  • Administrata
  • Arkeologjia
  • Arkitektura
  • Arti popullor
  • Arsim - Edukata
  • Bujqësia
  • Demografia
  • Dendrikultura
  • Fauna
  • Flora
  • Folklori
  • Fotografia
  • Frutikultura
  • Gastronomia
  • Gjenealogjia
  • Gjeografia
  • Gjuhësia
  • Gravura
  • Historia
  • Jeta shoqërore
  • Kinema
  • Klimatologjia
  • Komunikacioni
  • Lojra popullore
  • Mjekësia
  • Monumente natyrore
  • Muzika
  • Petrografia
  • Piktura
  • Poezia
  • Prosopografia
  • Sport
  • Tregti

KE12/10 - Ç' ishin çifligjet.

E-mail

 

Shënim:  Materiali që vijon, është hartuar duke u bazuar tek të dhënat të nxjerra nga studimi: Akd. Shkc. Shqiprisë, L. Mile,“Çështje të historisë agrare shqiptare (fundi i shek.18-të, deri në vitet ’70 të shek.19-të)“, fq. 30 - 33.


Fjala çiflig duket se vjen prej persishtes: çift = një palë, pra një pendë qè e mprehur për lërimin e tokës. Fillimisht, me çiflig kuptohej një copë tokë që jepej me qira tek bujku për tu punuar. Më pas, përveç ngastrës së tokës, me fjalën çiflig filloi të nënkuptohet edhe ekonomia e lidhur me të dhe më pas akoma, edhe ajo pjesë tokë që nuk përfshihej në sistemin e timareve (taksave) pra që ishte e lirë prej tyre.
Në vazhdim me fjalën çiflig, filloi të quhej zotërimi i një sipërfaqeje të madhe toke private, pra një zotërim i tillë feudal, i pakushtëzuar edhe me detyrime ushtarake. Ky është dhe përkufizimi përfundimtar që mund të thuhet për një çiflig.
Çifligu kish zakonisht në fillim një sipërfaqe 70 deri 130 dynymë, por sipërfaqja e tokës me kalimin e kohës filloi të merrte përpjestime të mëdha, deri aty sa të përfshinte pjesërisht ose plotësisht, tokat e një fshati të tërë. Kështu p.sh., fshati Braç në Korçë ishte çiflig i Ajaz Bej Frashërit.

Akoma edhe më. Çifligu, mund të përfshinte tokat e  disa fshatrave dhe të arinte kështu përmasat e një krahine të tërë.
Struktura e çifligut përbëhej prej tokave të drithrave, prej vreshtave, prej pemishteve, luadheve, pyjeve, korrijeve, dajlaneve, lëmenjve, mullinjve, hangareve, haureve, kasolleve, etj., etj. Këtu hynin gjithashtu edhe bagëtitë e himta, të trasha, kafshët e ngarkesës pronë këto të çifligarit.
Zotëruesi i çifligut mund të ishte spahiu, beu, ose agaj por në raste të ralla edhe një fshatar i pasuruar. Mund të ishin gjithashtu, tregëtarët, fajdexhinjtë, zejtari i pasur, etj.
Forcat e punës në një çiflig ishin argatët me mëditje, që edhe këta, një pjesë ishin punonjës të përhershëm në çiflig dhe një pjesë tjetër, punëtorë stinorë aty. Kish raste që në çflig punonte edhe vetë pronari, pra çifligari, në krah të argatëve.


 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» BK/N - Sojet e vjetra të grurit në Korçë

 Treva e Korçës sipas të dhënave arkeologjike, për Shqipërinë është qëndra më e lashtë, ndërsa më gjërë, një nga qendrat më të lashta, ku konstatohet se këtu ka pas qënë kultivuar gruri. Në vëndbanimin e hershëm të Maliqit, janë gjetur kokrra gruri të karbonizuara me moshë 4000 – 4700 vjeçare.Ndërkaq edhe në...
Read more...

» KE5/3 - Lumi i Devollit

    Ky lumë është i gjatë 196km. Buron rrëzë malit të Gramozit në afërsi të fshatit Nikolocë. Kalon nëpër fushën e rrethit të Bilishtit, që quhet fusha e Devollit, takon Prespën e Vogël, kalon pranë Progrit, pastaj mespërmes Qafës së Cangonjit, duke lënë për nga veriu Malin e Thatë dhe nga jugu vragmalet e Moravës,...
Read more...

» KE9/3 - Fasulja, groshi dhe koçkulla dikur, në zonën e Korçës.

 Fasulja (Phasoelis vulgaris)Korça konsiderohet si ndër zonat që ka pas prodhuar fasule të mira, të shijshme dhe të shumëllojshme. Populacionet e fasules së trevës tonë kanë qënë të shumta, madje edhe sot, një sy i hedhur në tregun fshatar, tregon për vazhdimësinë e shumëllojshmërisë së populacioneve tona për këtë...
Read more...

» KE7/14 - Mbi çmimin mesatar të dynymit në groshë, shek 19-të

 Fusha e Korçës, në gjysmën e parë të shek. 19-të (pra për periudhën: 1800 -1850).Vlera e tokës arë, është shumë e ndryshme dhe ajo varet nga një sërë parametrash si: periudha historike kur toka del në tregun e shitjes, gjëndja ekonomike e shoqërisë që e shet dhe e ble, niveli ekonomik i zonës ku ajo ndodhet, pozicioni...
Read more...

» BK/SHJT - Pazari i dikurshëm i plaçkave në Korçë.

 “Pazari i plaçkave”Skicë.Ka qënë dikur, në vitet ’40, ’50, dhe ’60, një pazar tepër i veçantë në Korçë (që ndofta mund të ketë qënë edhe gjetkë) që thirrej a quhej, prej popullit ashtu thjesht, “Pazari i plaçkave” dhe që zhvillohej ditën e shtunë.Ky pazar që shtrohej rrugicave të pazarit të vjetër të...
Read more...
Back / Kthehuni mbrapa

Share

Copyright © 2011 Ilia V. Ballauri
All Rights Reserved.

KorcaPedica