MZ - Aforizmë: H. A. Korça

Pasurinë mund ta vjedhin, por diturinë jo.
Ai që ta ruan të fshehtën të do me shpirt.

 

Duke ditur vlerën e një sërë artikujve ushqimorë kryesorë të konsumit të përditshëm, (të quajtura sot, si “artikuj të shportës”), duke ditur se edhe të ardhurat mesatare të një zanaçiu fillestar, të rëndomtë, (kallfe), ishin në ato kohë rreth 3-4 aspra (apo akçe) në ditë, ndërsa për një usta 10 aspra, a diçka më shumë në ditë, mund të llogaritet dhe pastaj të imagjinohet, niveli i jetesës që bënin njerëzit e zakonshëm, rreth 300 vjet më parë, me atë që kanë sot.
Shënim:
1) Lista që është paraqitur më poshtë, i referohet qytetit të Beratit, i cili në ato kohë, për Shqipërinë e Jugut, zotëronte ndoshta tregun më të zhvilluar dhe më të pasur në vënd.
2) Tabela në fjalë është nxjerrë nga botimet e Akad. Shkenc. Shqipërisë, aut. Z. Shkodra, tek punimi: “Esnafet Shqiptare” fq. 106, v. 1973.
3) Të dhënat jepen në sasinë korresponduese në kg. të blerë për mallin përkatës me 10 aspra. Nga ana jonë këto të dhëna, janë kthyer për 1 aspër dhe konkretisht, pra kemi:

 

Artikulli

Viti 1680

Viti 1736

Bukë

0,48

0,43

Simite

0,24

0,21

Mish shqerre

0,16

0,13

Mish lope

0,18

0,20

Djathë

0,11

0,11

Gjalpë

0,04

0,04

Ullinj

0,21

0,19

Vaj ulliri

0,05

0,04

Qumësht

0,32

0,32

Majltë

0,05

0,04

Sapun

0,09

0,07


*
Duke bërë llogaritjet e mëposhtme (I.V.B.), mund të bëhen njëkohësisht edhe krahasime, për të cilat çdokush mund të nxjerrë, konkluzionet e veta dhe konkretisht:
1) Në vitet 1600 - 1700, duke ditur se një ditë pune e mirë në ato kohëra paguhej 10 aspra, nisur nga tabela e mësipërme mund të themi se me këto të holla mund të blihej:
me 4 aspr. (4 x 0.48) afrs. 2kg bukë,
me 3 aspr. (3 x 0.18) afrs.0.5kg mish
me 3 aspr. (3 x 0.11) afrs.0.3kg djath
Gjithsej: 10 aspra.
*
2) Në vitet 1980, po këto artikuj të kësaj shporte minimale, afërsisht kostonin:
2kg bukë kostonte      40 lek
0,5 kg mish kostonte   97 lek
300gr djathë kostonte  51 lek
Gjithsej:  188 lek të vjetra.
Shënim:
1kg bukë e zezë pllakë në vitet 1980 kostonte, 20 lek vjetra.
1kg mish prej viçi kostonte 195 lek të vjetra.
1kg djathë kostonte 170 lek vj.
Një ditë pune e mirë në vitet 1980 ishte afërsisht 220 lek të vj.
*
3) Në vitin 2012, po këto artikuj, të kësaj shporte minimale afërsisht kostojnë:
2kg bukë kostojnë      2000 lek
0,5 kg mish koston     3500 lek
300gr djathë koston   1500 lek
Gjithsej:  7000 lek të vjetra
Shënim:
1kg bukë e bardhë sot koston, 1000 lek vjt.
1kg mish prej viçi koston 7000 lek të vjt.
1kg djathë koston 5000 lek vjt.
Një ditë pune e mirë, sot është afërsisht 15000 lek të vj.

 
 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» BK/SHJT - Tregtia: Qershor 1697 - Voskopojë

 Shumë është folur dhe shkrojtur për aktivitetn tregtar të voskopojarëve. Zakonisht përmenden tregtarë të mëdhenj, të suksesshëm dhe për ta përshkruhet se ç’përmasa kapitalesh arritën të venë duke sjellë këtu si shëmbull të padiskutuar shpesh, familjen e Sinave.Flitet dhe shkruhet gjithashtu, se ata punonin anë e kënd...

» KE2/35 - Rruga e moçme e karvaneve

Rruga e moçme e karvaneve, Vlorë-Berat-Voskopojë-Korçë dhe mallrat që transportoheshin.Zona e Korçës lidhej në Adriatik me dy skela, atë të Durrësit dhe të Vlorës. Skela kryesore për tregtarët e anëve tona dhe sidomos për ata voskopojarë ka qënë skela e Durrësit.Ndërkaq një tregëti e konsiderueshme zhvillohej edhe duke...

» BK/SHJT - Sheshi Varosrmarty në Budapest dhe familja Lika prej Voskopoje.

Sheshi Varosmarty i Pestit ka një histori të veçantë që lidhet edhe me punën e një tregtari voskopojar.Kështu, zona në veri të murit rrethues mesjetar verior të qytetit të Pestit, jashtë Portës së Vaçit ku shtrihet sot ky shesh, për një kohë të gjatë ishte e pa banuar. Deri aty nga gjysma e dytë e viteve ‘700, aty nuk kish...

» KE4/34 - Qëndra të vjetra tregtare në Korçë, që dikur kanë ekzistuar dhe që sot janë zhdukur.

Bezesteni.Në Korçë në mes të shek. 19-të ka patur një të tillë, i cili duket se ka qënë diku në pazar, por që me saktësi nuk dihet se ku. Sidoqoftë, më 1887 përmëndet akoma në gjuhën e përditshme të popullit të qytetit si pikë referimi, kur thuhej, “tek bezesteni”. Kjo fjalë turke, me origjinë persiane bezzazistan,...

» KE1/10 - Niko E. Çipi dhe libri i parë i shkruajtur ndonjëherë për tregtinë në shqip.

N. Çipi ishte një intektual i talentuar, i viteve ‘20, jetoi vetëm 23 vjet (1905 – 1928), ishte profesor i kontabilitetit në liceun francez, për më tepër, edhe zëvëndës drejtor i Aneksit të Liceut. Me një jetë kaq të shkurtër dhe plot aktivitet, rrallë se gjen të dytë në vëndin tonë. Mësimet e pra i mori në Korçë,...

Share