MZ - Aforizmë: H. A. Korça

Pasurinë mund ta vjedhin, por diturinë jo.
Ai që ta ruan të fshehtën të do me shpirt.

 “Korça ose Gjiorça është qytezë me 800 shtëpi,…, ka pazar të mirë me rreth 300 dyqane, ka ujra të mira dhe ajër të shëndetshëm. [Korça] është ndërtuar në anën lindore të fushës [së Korçës] e cila ka gjatësi rreth 6 orë dhe gjërësi diku 2 dhe diku 3 orë, fushë kjo pjellore në prodhimin e drithrave dhe bishtajoreve. … Terreni [i qytetit] është i butë, gjë që bën që, mallrat të transportohen me karroca lehtë, kudo që është nevoja.

 Në Korçë të shtunë bëhet pazari, ku mblidhen plot njerëz prej rrethinave. Në qytezën e Korçës, ka qëndrën, kryetari i vëndit, gjykatësi dhe dhespoti, ….

Korça ndodhet 12 orë në perëndim të Kosturit, 18 orë në jugë të Manastirit (Bitolës), dhe 14 orë në jugëlindje të Ohrit.

Në distancën prej një ore në lindje të Korçës, gjenden një sërë malesh [relativisht] të ulta, që janë degëzim dhe vazhdim i Pindit. Prej banorëve këto male quhen, Morava. Në majën e një prej këtyre maleve të ulta, ndodhet akoma në gjëndje rrënoje, një kala e lashtë, e cila duket edhe po të shikosh nga Korça, kala të cilën banorët e quajnë, Qyteti. Ndoshta ka qënë toponomia e lashtë e quajtur, “Guri i Bardhë”.

“Dolëm në këto male dhe gjuajtëm shpendë me dyfek, d.m.th. thëllëza e pëllumba dhe pamë gjëra të çuditshme. Në pjesën lindore të këtyre maleve, d.m.th. nga ana e prapme e tyre, në fshatrat Mborje dhe Drenovë, gjetëm fosile të forta dhe të rënda, të pesë a gjashtë lloje krustaceve deti, me forma të përsosura, [gjetëm gjithashtu] kokilie (guaska deti) të rrumbullakta, kokilie në formë konike, ngjyrë të kuqëremtë, [gjetëm] goca deti e të tjera. [Gjetëm gjithashtu] edhe një lloj petle, me trajtë plotësisht të rrumbullaktë, të përmasave të vogla dhe të mëdha, si para, si rupi, si groshë për nga madhësia. Disa prej këto i hodhëm në zjarr dhe pamë se u bënë hi. Ne duke bërë shaka, i quajtëm këto para të botës së lashtë. Përsa u takon fosileve, ato gjenden me shumicë në sipërfaqe ose po qe se gërmon pak, në shtresat e tokës.”

Shënime : 1) Për të llogaritur distancat atëhere, për 1 orë largësi më këmbë, që thuhet këtu, mund të konsiderohet rreth 5km. 2) Lidhur me petlat (pllakëzat) që digjeshin dhe bëheshin hi, kuptohet se kemi të bëjme me qymyrin e gurit të kësaj zone. Indirekt kuptojmë se, më 1830 minierat e Mborie - Drenovës ndofta nuk ekzistonin.
 

 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» KE12/10 - Ç' ishin çifligjet.

 Shënim:  Materiali që vijon, është hartuar duke u bazuar tek të dhënat të nxjerra nga studimi: Akd. Shkc. Shqiprisë, L. Mile,“Çështje të historisë agrare shqiptare (fundi i shek.18-të, deri në vitet ’70 të shek.19-të)“, fq. 30 - 33.Fjala çiflig duket se vjen prej persishtes: çift = një palë, pra një pendë qè e...

» KE7/6 - Mbi kalanë e Korçës

Të thuash sot se, Korça ka patur dikur kala, duket si diçka e çuditshme, por të dhënat historike dëshmojnë se edhe Korça ka patur dikur të tillë.Sipas arshivave turke, defter-i icmal vilayet-i Goriçe ve, … maliyden mudevver, nr 231 fq.92, etj. përmëndur nga, S. Pulaha tek punimi i tij me titull, Pronësia feudale në tokat...

» BK/SHJT - Pazari i dikurshëm i plaçkave në Korçë.

 “Pazari i plaçkave”Skicë.Ka qënë dikur, në vitet ’40, ’50, dhe ’60, një pazar tepër i veçantë në Korçë (që ndofta mund të ketë qënë edhe gjetkë) që thirrej a quhej, prej popullit ashtu thjesht, “Pazari i plaçkave” dhe që zhvillohej ditën e shtunë.Ky pazar që shtrohej rrugicave të pazarit të vjetër të...

» KE7/11- 12 - Mali i Thatë dhe vargjet e Lasgush Poradecit, "Fryn veriu ..."

Mali i Thatë, quhet kështu mbasi me të vërtetë është i thatë. Prej tij nuk rrjedhin burime uji ose këto janë shumë të pakta dhe gjithashtu, nga ky masiv malor, nuk buron asnjë lumë a prrua që të ketë ujë, gjatë gjithë vitit. Mali i Thatë shtrihet në veri të Fushës së Korçës, një pjesë e tij vazhdon edhe matanë kufirit...

» BK/SHJT - Sociale - Psikologji - Histori: Humori në Korçë

 Qyteti ynë dikur ka patur humor të hollë, pavarësisht se dalngadalë, kohët e fundit, mundet që ai degjeneroi. Karakteristikë e humorit të Korçës ishte se, ai shpesh vinte në lojë jetën e gjithë shtresave të shoqërisë së qytetit, pa kursyer këtu askënd.Banorët dikur bënin një jetë më të afruar me njëri tjetrin dhe...

Share