Aforizma: Nga filozofia e lashtë, për shkrimin dhe leximin.

 

Shfrytëzoje kohën, duke përmirësuar vetveten, nëpërmjet atyre ç’ka të tjerët kanë shkruajtur. Kjo do të thotë që të mbërrish lehtë, atje ku të të tjerët, kanë mbërritur duke punuar shumë.
Sokrati
*
Quhet se një shkrim të pëlqen, atëhere kur të pëlqen edhe pasi e ke lexuar dhjetë herë.
Horaci
*
Për të shkruajtur mirë, shprehe vetveten si një njeri i zakonshëm dhe mendo si një njeri i zgjuar.
Aristoteli
*
Mëndjen duhet ta përformojmë, duke lexuar në thellësi dhe jo në gjërësi.
Quintilian
*
Ai që nuk lexohet, konsiderohet sikur nuk ka shkruar gjë.
Marciali
*
Krehjet e shumta të një shkrimi,  e dobësojnë më tepër atë, sesa e përmirësojnë.
Plini (i Ri)

 

Sergej_Esenin Përveç disa fotografive, nga të paktat kujtime të nënës që më kanë mbetur, janë disa shënime llogarie të shkrojtura duket rastësisht, pas përmbajtjes së lëndës, në fund, tek libri i Sergej Eseninit, Lirika, botuar në vitin 1961. Nuk e di por, ndonëse qysh në fëmijëri librat i kam dashur, i kam mbajtur pastër, nuk i kam përthyer, madje edhe sot ndoshta mund të jem ndër të vetmit që një libër të porsablerë e mbështjell, ky libër i Eseninit, ku në të janë edhe këto shënime të nënës, më sjell një ngazëllim të veçantë.

 

Besoj se kur nëna i shkruajti ato shënime llogarie në fund të atij libri, ka qënë një çast kur ajo duhet të ketë patur nevojë për diçka ku të shkruajë dhe në ngutje e sipër, e pat gjetur atë për kollaj dhe kështu bëri në të llogaritë e veta, të shpenzimeve familjare të atyre ditëve tepër të largëta, kur unë isha i ri dhe ndiqja ende gjimanzin. Ja pra një rast kur, shpërdorimi i librit ndodh që të jetë tepër i dashur.
Unë e kam të qartë pse ai libër i Eseninit u gjend për kollaj.


Ishte një periudhë kur ky poet tek ne lexohej shumë prej të gjithëve, veçanërisht prej studentëve dhe gjimnazistëve, madje në shtëpinë tonë këtë libër e gjeje gjithmonë mbi tryezë, në dritare, pranë radios, kudo. E lexonim, e lexonim, e rilexonim dhe nuk i ngopeshim dot, “këngëtarit çapkën me zë kumbonjës të Rusisë”, të ruskave të bukura, të Tanushës, të bjeroskave, të dëborës, të netëve hënore, të perëndimit ngjyrë alle që fshin gishtat në pëlhurën mavi, të karrocës dhe sajës me zilka, etj, etj. Nënës time i pëlqente jashtëzakonisht poezia, “Letër Nënës” të cilën ja lexoja madje edhe ja recitoja gjithë pasion, “Gjallë je ti moj nënoçka ime, gjallë jam dhe unë të përshëndes,”…, ajo e dëgjonte gjithë qejf dhe një pjesë të vargjeve që i pat fiksuar, i recitonim pastaj edhe të dy ...
Esenini ka qënë dhe është i dashur, veçanërisht për brezin që rininë e kaloi në vitet ’60, 70’, mbasi ai hyri tek ne prej studentëve që u kthyen në atë kohë nga Bashkimi Sovjetik, të cilët e sollën atë, të freskët së bashku me freskinë e tyre, e sollën të gjallë, të bukur ashtu siç ish, prej Rusie. Libri, Lirikat e Eseninit, është përkthyer prej penave më të mira, të përkthimit që kish në atë kohë vendi tonë për gjuhën ruse dhe një prej tyre, me përkthime tepër të ëmbla, në këtë vëllimth, ishte edhe Vangjush Ziko, mësuesi im i letërsisë.
Në Korçë Esenini është  kënduar me kitarë, serenatave të dikurshme, nëpër rrugë, në mbledhka, me gotat përpara dhe gjithë pasion, nga lloj - lloj zërash, të të rinjve të asaj kohe, djemve dhe vajzave, gjimanzistëve, studentëve, prej të gjithëve.

Kush nuk i di këto vargje?


Ç’mi përdredh ti buzët nazemadhe – moj?
Kam një vajzë tjetër, ty s’të dashuroj.

Ti e di se jemi larg, mjaft larg të dy …
Mos u tremb … S’të pashë … s’vij këndej për ty.
Të shkoj pranë … por zëmra asnjë tel s’më lot,
Vetëm nga dritarja syt’ t’i hodha kot...


E pra këto vragje janë të Eseninit me përkthim të Agim Shehut.

Të tjera vargje të Eseninit të kënduara në Korçë me kitarë janë edhe këto si:
 Mbrëmje të kaltra, mbrëmje hënore!/ Ç’isha i bukur në moshën rinore.”, etj, ose
 “Ej, këndo karrocier kësaj nate,/ A t’ja them un’ një kënge t’ja zë/ Për dy sy të një vajze dinake,/ Për gazmoren rini që më le.”, etj.

 
Çudi!

Esenini kish magjinë që nuk mund të kapej dot prej diktaturës. Duket se i përngjante atij shpirti të etertë, që gjendej kudo, ishte i rrjedhshëm, i depërtueshëm ndaj çdo hermeticiteti.

Ilia V. Ballauri 
 

 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» MZ - Poezia - Homeri: Iliada, Rapsd. II-të, (vargj.orgj., 278 - 332)

Për një çast, gjatë luftës së gjatë dhe të lodhshme të Trojës, turma e Akejve e grumbulluar, para mureve të pamposhtur të qytetit, në një gjëndje dëshpërimi dhe të pashpresë, kërkonte të kthehej në atdhe, duke hequr kështu dorë njëherë e mirë, prej qëllimit të dyfishtë, d.m.th. prej rimarrjes së Elenës së bukur...

» MZ- Vargje te lashta kineze: "Duke recituar maleve si i marrë." Bai Ju, shek. 8-të.

 Bai Ju Yi ose Po Chu-yi, (v. 772-846), ishte burrë shteti dhe poet kinez, i “periudhës së artë” Tang, anëtar i Akademisë Hanlin. Shkrojti rreth 2800 poezi lirike por edhe erotike, të cilat i kopjonte dhe i shpërndante gjithandej vetë me qëllim që të mbeteshin të gjalla në kohë. Thuhet se ai i mbante mënd gjithë poezitë e...

» BK/LA - Hist. e letrave shqipe: Petraq Kolevica, "Lasgushi më ka thënë, ..." (1.Kultura botërore)

Një ndër librat e veçantë të Petraq Kolevicës, i cili një pjesë të mirë të tyre, m'i ka dhënë me autograf, është dhe, “Lasgushi më ka thënë … (Shënime nga bisedat me Lasgush Poradecin)”,  v. 1992. Për P. Kolevicën nga Korça, ndonëse jemi breza të ndryshëm, ai më i vjetër dhe unë më i ri, ruaj një vlerësim...

» BK/LA - Μbi tekstin e këngës, "Muaj i Majit"

Teksti i këngës me këtë titull, i kësaj kënge të njohur prej të gjithëve ne, është shkruajtur rreth një shekull më parë nga Mihal Gramenoja.Duke e lexuar atë me kujdes, nuk mund të mos admirosh, romantizmin, lirizmin dhe erotizmin e këtij korçari të nderuar, që shumëkush e njeh më tepër, për përdorimin e pushkës dhe...

» BK/N - Biologji - Poezi : Vargje kushtuar një fare.

Fara! Ky pra ish qëllimi i gjethes, për të rrënja punoi,Ky pra ish qëllimi i lulëzimit, për të lulja flërtoi,Kjo farëzë pra, është fruti i fundmë, jeta vetë,Kjo bucelëzë e çuditshme e forcës, enigmë përjetë!Për të rrënja thithi, për të burbuqi çeli dlirë,Botë, brenda botës, brenda botës, përfshirë.Kjo pra është...

Share