Aforizma: Nga filozofia e lashtë, për shkrimin dhe leximin.

 

Shfrytëzoje kohën, duke përmirësuar vetveten, nëpërmjet atyre ç’ka të tjerët kanë shkruajtur. Kjo do të thotë që të mbërrish lehtë, atje ku të të tjerët, kanë mbërritur duke punuar shumë.
Sokrati
*
Quhet se një shkrim të pëlqen, atëhere kur të pëlqen edhe pasi e ke lexuar dhjetë herë.
Horaci
*
Për të shkruajtur mirë, shprehe vetveten si një njeri i zakonshëm dhe mendo si një njeri i zgjuar.
Aristoteli
*
Mëndjen duhet ta përformojmë, duke lexuar në thellësi dhe jo në gjërësi.
Quintilian
*
Ai që nuk lexohet, konsiderohet sikur nuk ka shkruar gjë.
Marciali
*
Krehjet e shumta të një shkrimi,  e dobësojnë më tepër atë, sesa e përmirësojnë.
Plini (i Ri)



Homeri mbi teorinë e marrjes së vendimeve, ose mbi zgjedhjen që duhet bërë ndërmjet dy të këqiave:
Skillës dhe Haribdit.

Gjithmonë ka qënë i vështirë për tu marrë vendimi se ç’duhet zgjedhur  ndërmjet dy të këqiave, prej të cilave, njëra e keqe ka një dëm relativisht të madh por të njohur (Skilla) ndërsa tjetra (Haribdi), është një e keqe e pa njohur dhe zgjedhja e saj ose mund të të çojë tek një fitore pa humbur asgjë, ose në një katastrofë të plotë.
Në një dilemë të tillë u ndodh dikur edhe Odisea dhe … sipas Homerit duhet zgjedhur Skilla. Le ta dëgjojmë. Homeri – Odisea Rapsd 12.  (vargj. origj. 201 – 259)


…rruga,

ka dy shkëmbinj që dalin prej detit, të mprehtë.

Skilla
Njëri shkëmb me majën e vet arrin,
deri në qiellin e gjërë rreth së cilës,
ka një re blu në të zezë,
që asnjëherë nuk shkrihet, nuk largohet
dhe qielli atje,
as në verë dhe as në vjeshtë, nuk kthjellohet.
Gjithashtu në atë shkëmb,
nuk ka mundësi kurrë që të ngjitet a të zbresë njeri,
sikur edhe njëzet duar dhe njëzet këmbë të kish,
sepse duhet të dish,
që ai është i mprehtë, i mprehtë dhe i lëmuar,
si i lëpirë krejt
në të gjitha anët, rreth e rreth.
Në mes të këtij shkëmbi,
ka një zgavër-shpellë të errët, me nxirësirë pùsi,
që hapet,
shikon për nga veriperëndimi pra Erebùsi.
O, Odise i lavdishëm!
Në anë të këtij shkëmbi të rrezikshëm,
të duhet të drejtosh anijen.
Shpella tek shkëmbi është aq lart,
sa nga anija barkthellë,
sikur edhe harkëtari më i fortë të gjuante me hark,
shigjeta nuk mund të arrinte dot, e të futej aty.
Brenda në të,
jeton Skilla e tmerrshme që len, ulërin, s’pushon.
Zëri i saj është therës,
si i këlyshit që bushtra me sisët e veta mëkon.
Por pa dyshim
që ajo është një përbindësh i tmerrshëm
një qënie e shëmtuar,
si për njeriun, ashtu dhe për perënditë e amshuara.
Skilla ka dymbëdhjetë këmbë që nuk i duken,
si dhe gjashtë qafa të gjata që i sjell rrotull, i lëkundën.
Në çdo qafë, ka një kokë të tmerrshme
dhe tek goja, në anën e përbrëndshme,
ka tre rreshta, me dhëmbë të shumtë pra të dendur,
me vdekjen e zezë, të mbushur.
Trupi i saj, është i futur deri në mes në zgavra-shpellë
dhe jashtë mbi të tmerrshmen humnerë,
përbindëshi i frikshëm, kokat e veta nxjerr.
Prej andej,
duke kërkuar gjith’ egërsi rreth shkëmbit rrëmben,
peshq, delfinë, peshq-qenër a kafshë të mëdhaja ç’gjen,
qënie uji pra që Amfitriti, e cila me valët buçet,
i dërgon me shumicë, të kullotin në të madhin det.
Asnjë lundërtar,
nuk mburret se me anijen e vet, Skillës i shpëtoj,
sepse kjo me kokat e saja,
rrëmben këdo prej anijes me të purpurt plor.

Haribdi
Tjetri shkëmb që del prej detit Odise, do shohësh,
se është më i ulët, më i vogël
dhe ky, është afër me të parin.
Ai është aq i lartë, sa mund ta kapësh me shigjetë.
Në mes të tij, ka një fik të egër me të tilla fletë,
të cilat janë jashtëzakonisht jeshile.
Poshtë këtij fiku të egër, qëndron Haribdi e tmerrshme,
që thith e përpin brenda, ujërat e errëta,
me forca të pashtershme.
Tre herë në ditë, ujën e nxjerr, e vjell, e hedh përpjetë
dhe tre herë të tjera,
e fut, e thëthin atë, në një mënyrë shumë të shpejtë.
Të lutesh që mos të të ndodhë, të gjendesh aty pranë,
në çastin kur Haribdi, të thithë ujët me forcë të paparë,
mbasi nuk mundet që prej së keqes të të shpëtojë,
as Poseidoni që dheun tund e shkund,
sa herë që të dojë.

Prandaj, të afrohesh pranë shkëmbit të Skillës
dhe anijes t’i jepni fort,
mbasi është më mirë,
që të humbasësh gjashtë shokë, sesa të gjithë tok.”



Shqipëroi:  Ilia V. Ballauri ©


 

 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» MZ- Ja se ç'fjalë thotë Homeri, për një fëmijë që mbetet jetim.

 Unë që jam rritur jetim, që pata një baba të sëmurë në shtrat qysh kur isha 7 vjet dhe që mbeta edhe pa të në moshën 11 vjet, mund të them se një nga çastet më të vështirë të asaj fëmijërie tepër të rëndë, ka qënë kur, teksa loznim në rrugë, ndodhte që ndonjë i rritur, siç ishim grup me pantallona të shkurtëra...

» KE10/13 - Mbi një testament të vitit 1693 të shkruajtur në formë poetiko - filozofike në Voskopojë

Duke lexuar këto rreshta të shkruara mbi 300 vjet më parë, me të cilat hapet një testament i vitit 1693, që gjendet në Kodikun e Shën Prodhromit të Voskopojës, (kopjuar prej I. Martinianit, para vitit 1939), çdokush mud të habitet. Rreshtat e mëposhtme shumë mirë mund të përngjasohen me ato të traktateve të ngritura të asaj...

» MZ - Poezia - Homeri: Iliada, Rapsd. II-të, (vargj.orgj., 278 - 332)

Për një çast, gjatë luftës së gjatë dhe të lodhshme të Trojës, turma e Akejve e grumbulluar, para mureve të pamposhtur të qytetit, në një gjëndje dëshpërimi dhe të pashpresë, kërkonte të kthehej në atdhe, duke hequr kështu dorë njëherë e mirë, prej qëllimit të dyfishtë, d.m.th. prej rimarrjes së Elenës së bukur...

» BK/LA - Letrat - Poezia lirike - Këngë lotimi.

Për poezinë e më poshtme, që duket se përshkohet nga një finesë ndjenjash, përveç dy inicileve, nuk kemi asnjë të dhënë për autorin e saj. Ajo gjendet e botuar në shtypin e Korçës të vitit 1927, “Kalendari, Korça 1927”, botuese Dhori Koti, Korçë. Riprodhimi i mëposhtëm është sjellë me arkaizmin tipik të kohës siç...

» KE4/2 - Teksti i plotë i këngës korçare, që njihet me titullin, “Kur vjen behari çel qershia”

Kjo këngë  kaq e vjetër dhe kaq e bukur, që njihet jo vetëm prej korçarëve por prej kujtdo, gjithandej, nuk ka këtë titull, por ka për titull vargun filozofik: “Dashuria është djallush”.Teksti i saj i mahnitshëm është thurur plot art prej L. Logorit, ndoshta në fillim të shek. 20-të. Dashuria është djallush nënkupton...

Share